Η Βικτώρια είναι μια ηρωίδα που κουβαλούσα μαζί μου πολλά χρόνια. Είχα πάντα μια εγγενή συμπάθεια στα αθόρυβα και συνεσταλμένα παιδιά. Τα παιδιά που μεγαλώνουν με μια ταμπελίτσα που γράφει με ολοστρόγγυλα και καλλιγραφικά γράμματα «καλό παιδί» κολλημένη στο μέτωπό τους. Βαρύ φορτίο και ασήκωτο, που δύσκολα επιτρέπουν στον εαυτό τους να αποχωριστεί. Και επειδή χωρίς καμιά αμφιβολία όλα τα παιδιά είναι καλά, έψαχνα να βρω τι συμβαίνει με τούτα τα αθόρυβα συνήθως πλάσματα που βρίσκονται εγκλωβισμένα σε μυριάδες «πρέπει», στις προσδοκίες των γονιών τους και στα στερεότυπα της αποδεκτής κοινωνικής συμπεριφοράς.

Άρχισα να χτίζω τη Βικτώρια παρατηρώντας συμπεριφορές παιδιών από το οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον μου. Όλα τα παιδιά στον τύπο της ηρωίδας είχαν ένα κοινό «σκαρί». Κάθε φορά έβλεπα την αγωνία τους να ανταποκριθούν στο ζητούμενο, να κάνουν τα πάντα «όπως πρέπει», να μην ξεφύγουν από τους κανόνες. Ένιωθα την απογοήτευσή τους όταν έχαναν άδικα στα ομαδικά παιχνίδια, όταν τους έπαιρναν τη σειρά σε κάποια δραστηριότητα, όταν δέχονταν αρνητικά σχόλια χωρίς να αντιδρούν, όταν έγραφαν μια λέξη με λάθος «ι». Ούτε ζαβολιές στα παιχνίδια, ούτε φωνές και διαμαρτυρίες, ούτε σκανταλιές. Η γομολάστιχα να ξύνει με πάθος το χαρτί μέχρι να εμφανιστεί το τυπογραφικό όμικρον και να χρειάζονται τρία πακέτα χαρτομάντιλα γιατί λέρωσε η μπλούζα με τέμπερα. Να μοιράζεις υλικά και να ανακαλύπτεις πως κάποιο άλλο χεράκι πήρε τα δικά τους. Πόση ευγένεια!

Πίσω όμως από τη σχολαστική τήρηση των κανόνων, τη φροντίδα για «τελειότητα» και το ευγενικό προφίλ, έβλεπα τη ματιά τους να σπινθηρίζει και να περιμένει την κατάλληλη στιγμή. Η ιδέα της παρέκκλισης, της σκανταλιάς, της μικρής «επανάστασης» περίμενε υπομονετικά το πλήρωμα του χρόνου. Ένα ασφαλές περιβάλλον για να υπερβούν τα όρια και τις απαγορεύσεις. Ένα γλυκό περισσότερο από το επιτρεπτό όριο –καμιά φορά και δυο και τρία–, μια μέρα με ψεύτικο πονόκοιλο, ένα ατύχημα που δεν ήταν και τόσο ατύχημα, μια «κατά λάθος» βουτιά σε μια λακκούβα με λασπόνερα. Μακρύς ο κατάλογος. Με την ιδέα πως έπρεπε να δώσω βήμα στα παιδιά των ασφυκτικών ορίων και των κανόνων, στα παιδιά που συνθλίβονται για να είναι «καλά», αποφάσισα να γράψω την ιστορία της «Βικτώρια». Η αληθινή Βικτώρια, ωστόσο, που χάρισε το όνομά της στην ηρωίδα του βιβλίου ήταν η επιτομή της σκανταλιάς. Αν και αντιφατικό, διάλεξα το ίδιο όνομα για τον καταφανή συμβολισμό του. Η ηρωίδα σημειώνει μια θεαματική νίκη. Το δικαίωμα στο λάθος. Το δικαίωμα στις προσωπικές της επιλογές. Η Βικτώρια νίκησε τον φόβο και τις ντροπές της.

Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να είναι παιδιά. Όσο χρειάζονται όρια, τόσο κι άλλο τόσο χρειάζονται φτερά.

Χαίρομαι πολύ όταν παίρνω ενθουσιώδη μηνύματα από τα παιδιά και τους γονείς που διαβάζουν το βιβλίο. Με τον εικονογράφο της ιστορίας, τον εξαιρετικό Γιάννη Σκουλούδη, ετοιμάσαμε ένα παιχνίδι θάρρους και αλήθειας για να φτιάχνουν τα παιδιά το «αποτύπωμα της σκανταλιάς» τους. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος που το συμπληρώνουν. Εφόσον διασφαλίζονται οι όροι για πλήρη εχεμύθεια, οι «πατούσες» του γίνονται κατακόκκινες!

Καθώς περνά ο καιρός, αντιλαμβάνομαι πως η Βικτώρια είναι το πιο αυτοαναφορικό μου βιβλίο. Όχι μόνο γιατί χρόνια παλεύω να πετάξω την ίδια ταμπέλα που είχα και εγώ ως παιδί, αλλά και γιατί ως μητέρα υπήρξαν στιγμές που μπέρδεψα τα δικά μου «θέλω» με τα «θέλω» των παιδιών μου. Είμαι σίγουρη πως δεν είμαι η μόνη.

Η Βικτώρια γράφτηκε για να πει μια αλήθεια: Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να είναι παιδιά. Όσο χρειάζονται όρια, τόσο κι άλλο τόσο χρειάζονται φτερά. Για να γίνουν αυτάρκεις και ολοκληρωμένες προσωπικότητες. Για να γίνουν ευτυχισμένοι άνθρωποι. Είναι η δική μου αλήθεια, που εύχομαι να συναντηθεί με εκείνες των μικρών ή όχι και τόσο μικρών αναγνωστών της.

Βικτώρια
Λίνα Μουσιώνη
εικονογράφηση: Γιάννης Σκουλούδης
Μεταίχμιο
56 σελ.
ISBN 978-618-03-1727-5
Τιμή €7,70

Twitter