Μιλτιάδης Σαλβαρλής: «Μικρά δωμάτια πανικού»

Ο Μιλτιάδης Σαλβαρλής στο βιβλίο του με τον τίτλο Μικρά δωμάτια πανικού, μέσα από δέκα διηγήματα και το ενδέκατο σε θέση επιλόγου, απλώνει έναν κόσμο καθημερινό και συγχρόνως ιδιαίτερο, γεμάτο από στερήσεις και εσωτερικές πληγές. Διηγήματα τα οποία δεσπόζουν είναι το «Μικρά δωμάτια πανικού» –το οποίο δίνει και τον τίτλο του στο βιβλίο– και το «Δύο».

Για κάθε έναν από τους ήρωές του έχει χτίσει ένα διαφορετικό σύμπαν, το οποίο γίνεται και το σκηνοθετικό πλαίσιο εντός του οποίου θα κινηθεί. Στο σύνολό τους, ζουν μέσα στον φόβο και τη μοναξιά. Με τη μητρική παρουσία στη ζωή τους ανύπαρκτη, κουβαλούν στο μυαλό τους κάποιες μικρές προτάσεις/υποδείξεις της και τις επαναλαμβάνουν νοερά, δικαιολογώντας τις συνήθειές τους ή προσπαθώντας να επαναφέρουν την παρουσία της στη ζωή τους. Το κάνουν για να μη νιώθουν μόνοι – μου το ’λεγε και η μάνα, ψελλίζουν νοερά. Τραυματισμένοι ψυχικά και ημιτελείς συναισθηματικά προσπαθούν να βρουν ένα ταίρι, για να γίνουν δύο. Κάποιοι πληρώνουν για τα χάδια χωρίς, ωστόσο, να μπορούν ν’ αγοράσουν ένα φιλί. Για κάποιους η προσμονή είναι σαν μια παράδοση/κληρονομιά που περνά από γενιά σε γενιά. Τότε η μοναξιά τους μετατρέπεται σε αναμονή, παγώνουν τον χρόνο και περνούν το υπόλοιπο της ζωής στην ίδια θέση βλέποντας προς τα εκεί που έφυγε, μήπως από εκεί επιστρέψει. Κάνουν ταξίδια εξωτικών προορισμών τα οποία, ωστόσο, δεν δίνουν καμία ομορφιά στο ταξίδι της ζωής τους. Άλλοι, μοιάζουν «να κρεμούν στα μανταλάκια των εφημερίδων ακόμη και τη δική τους ζωή» για να μη νιώθουν μόνοι και αργότερα καίγονται σαν τις κούτες της ζωής τους.

Πιο κάτω, δύο άνδρες σε προχωρημένη ηλικία, παράταιροι και διαφορετικοί, συναντιούνται κάποια απογεύματα μέσα στην εβδομάδα και αφαιρώντας τα ρούχα τους ξαπλώνουν ο ένας δίπλα στον άλλο για να νιώσουν μόνο τη ζεστασιά ενός άλλου σώματος. Αλλού, ένα ζευγάρι θέλει ακόμη να είναι μαζί. Ο χρόνος τα έχει φθείρει όλα. Θέλουν να είναι δύο. Να είναι με κόσμο. Όμως δεν αντέχει ο ένας τον άλλον. Ας είναι έστω μόνο για το θεαθήναι! Άνθρωποι και σκύλοι με τις ίδιες εποχιακές συνήθειες γίνονται η μοναδική συντροφιά ο ένας του άλλου.

Ο Μιλτιάδης Σαλβαρλής με τρυφερότητα και στοργή αφηγείται τον αγώνα του ανθρώπου για την εξασφάλιση της συντροφικότητάς του. Στις ιστορίες του, οι ήρωές του ζουν τον φόβο, την αναμονή, τη θλίψη, τη φθορά, την απελπισία, τη μοναξιά, την ανεπάρκεια, το ανικανοποίητο Εγώ, το πάθος ενός καινούργιου έρωτα… και, νιώθοντας έγκλειστοι του εαυτού τους, χαραμίζουν τη ζωή τους χτίζοντας μέσα τους Μικρά δωμάτια πανικού. Ο συγγραφέας στέκει συγκινητικός και ως προς τη γυναικεία παρουσία στις σελίδες του, περιγράφοντας την αναμονή των γυναικείων χαρακτήρων, αναμονή άλλοτε του έρωτα και άλλοτε του θανάτου, γεγονότα που έρχονται να επιβεβαιώσουν τη συνέχεια μιας οικογενειακής αλυσίδας στη ζωή τους. Στην ύπαρξή τους.

Στο βιβλίο του αυτό, ο Μιλτιάδης Σαλβαρλής περιγράφει όχι μόνο μια κοινωνία που ασφυκτιά από τη στέρηση της αγάπης, περιγράφει την περιπέτεια του ανθρώπου στην αναζήτηση της συμπόρευσης στη ζωή.

Στο σύνολό τους οι ιστορίες του μοιάζουν σαν μια εισαγωγή της οποίας η εξέλιξη θα αιτιολογήσει την κατάληξή της. Ένα «μέχρι που…» –επιτυχημένη συγγραφική τεχνική– αιωρείται συνεχώς σε καθεμιά από αυτές, διατηρώντας συνεχές το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ο οποίος αδημονεί να δει το τέλος, να καταλάβει τα γιατί.

Στο τελευταίο διήγημα, με τον τίτλο «Ζωή, φυλακή, ζωή μου», το οποίο έχει και θέση επιλόγου, ο συγγραφέας μοιάζει να γίνεται και αυτός ένας από τους ήρωες, να ανεβαίνει πάνω στη σκηνή και μαζί με όλους τους ήρωές του να υποκλίνεται στον θεατή/αναγνώστη, αποκαλύπτοντας/αφαιρώντας και τις δικές του μάσκες.

Με χρήση γλώσσας, η οποία ζητά να εκφραστεί και όχι μόνο να φορέσει τα «καλά της», ένας άπειρος αριθμός εύστοχων λέξεων απλώνεται στις αφηγήσεις, ο οποίος μετατρέπεται σ’ έναν πλούτο εμπνευσμένων παρομοιώσεων και εικόνων. Ιστορίες αυτόνομες και πλήρεις αναδεικνύουν την ευρηματικότητα, την ευφυΐα του συγγραφέα στη δομή, την εξέλιξη και την πλοκή τους, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα και μια οξυμμένη παρατηρητικότητα. Επίσης, μέσα από τον πλούτο αυτών των διαφορετικών ιστοριών αναδύεται και μια ισχυρή ικανότητα μυθοπλασίας, προσεγμένης και ευφάνταστης, που κάνει τη γραφή του να ξεχωρίζει. Και ενώ πολλάκις προσθέτει και το παραμύθι στην αφήγηση, η υπόθεση δεν χάνει ποτέ τον ρεαλισμό της. Εξαίσιος συνδυασμός!

slvrls Στο βιβλίο του αυτό, ο Μιλτιάδης Σαλβαρλής περιγράφει όχι μόνο μια κοινωνία που ασφυκτιά από τη στέρηση της αγάπης, περιγράφει την περιπέτεια του ανθρώπου στην αναζήτηση της συμπόρευσης στη ζωή. Τον αγώνα του ανθρώπου να μην είναι μόνος. Τον περιγράφει σαν να είναι και δικός του. Όπως είναι, όλων μας!